ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਰੰਗ ਭੇਦ ਨੀਤੀ (ਉੱਚਾਰਨ: ɐpɑːrtɦɛit, Apartheid ਅਪਾਰਥੈਟ - ਅਫ਼ਰੀਕਾਂਸ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਇਹਦਾ ਅਰਥ "ਅਲਹਿਦਗੀ" ਹੈ) ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ ਦੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਇੱਕ ਨੀਤੀ ਸੀ। ਇਹ ਨੀਤੀ ਸੰਨ 1994 ਵਿੱਚ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਇਸ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਨੈਲਸਨ ਮੰਡੇਲਾ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸੰਘਰਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਿਸਦੇ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। ਰੰਗਭੇਦ ਨੀਤੀ 1948 ਦੇ ਬਾਅਦ ਉਸ ਸਮੇਂ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾਣ ਲੱਗੀ ਜਦੋਂ ਦੱਖਣ ਅਫਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਉੱਥੇ ਦੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨਮੰਤਰੀ ਡੀ ਐਫ ਮਲਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਕਾਲੈ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਅਤੇ ਗੋਰਿਆਂ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਰੰਗਭੇਦੀ ਨੀਤੀਆਂ ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਅਤੇ ਸੰਸਥਾਗਤ ਜਾਮਾ ਪਹਿਨਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਟੀ ਅਫਰੀਕਾਨੇਰ ਸਮੂਹਾਂ ਅਤੇ ਗੁਟਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਗੱਠਜੋੜ ਸੀ ਜਿਸਦਾ ਮਕਸਦ ਗੋਰਿਆਂ ਦੀ ਨਸਲੀ ਸਰੇਸ਼ਟਤਾ ਦੇ ਦੰਭ ਉੱਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਨਸਲੀ ਭੇਦਭਾਵ ਦੇ ਪਰੋਗਰਾਮ ਉੱਤੇ ਅਮਲ ਕਰਨਾ ਸੀ। ਮਲਨ ਦੁਆਰਾ ਚੋਣ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਨਾਹਰੇ ਨੇ ਹੀ ਅਪਾਰਥਾਇਡ ਨੂੰ ਰੰਗਭੇਦੀ ਅਰਥ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੇ। ਰੰਗਭੇਦ ਦੇ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਅਤੇ ਵਿਚਾਰਧਾਰਿਕ ਪੱਖਾਂ ਦੇ ਸੂਤਰੀਕਰਣ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਬੋਅਰ (ਡਚ ਮੂਲ) ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਚਿੰਤਕ ਹੇਨਰਿਕ ਵਰਵੋਰਡ ਨੇ ਨਿਭਾਈ। ਇਸਦੇ ਬਾਅਦ ਰੰਗਭੇਦ ਅਗਲੀ ਅੱਧੀ ਸਦੀ ਤੱਕ ਦੱਖਣ ਅਫਰੀਕਾ ਦੇ ਰਾਜਨੀਤਕ, ਸਾਮਾਜਕ ਅਤੇ ਆਰਥਕ ਜੀਵਨ ਉੱਤੇ ਛਾ ਗਿਆ। ਉਸਨੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ। ਨੱਥੇ ਦੇ ਦਹਕੇ ਵਿੱਚ ਅਫਰੀਕਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ ਅਤੇ ਨੈਲਸਨ ਮੰਡੇਲਾ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਕਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਲੋਕਤੰਤਰਿਕ ਸ਼ਾਸਨ ਸਥਾਪਤ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਰੰਗਭੇਦ ਦਾ ਅੰਤ ਹੋ ਗਿਆ। Source: Wikipedia (pa)