Subject
photo credits: Wikimedia Commons
ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਅੰਤਰਗਤ ਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕਸ ਜਾਂ ਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕੀ ਉਹ ਖੇਤਰ ਹਨ ਜੋ ਵੱਖ ਵੱਖ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਮਾਧਿਅਮਾਂ (ਨਿਰਵਾਤ, ਗੈਸ, ਧਾਤੁ, ਅਰਧਚਾਲਕ, ਨੈਨਾਂ - ਸੰਰਚਨਾ ਆਦਿ) ਰਾਹੀਂ ਹੋਕੇ ਆਵੇਸ਼ (ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਲੈਕਟਰਾਨ) ਦੇ ਪਰਵਾਹ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਤਕਨੀਕੀ ਵਜੋਂ ਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕੀ ਉਹ ਖੇਤਰ ਹੈ ਜੋ ਵੱਖ ਵੱਖ ਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕ ਜੁਗਤਾਂ (ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ, ਸੰਧਾਰਿਤਰ, ਇੰਡਕਟਰ, ਇਲੈਕਟਰਾਨ ਟਿਊਬ, ਡਾਔਡ, ਟਰਾਂਜਿਸਟਰ, ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਪਰਿਪਥ (IC) ਆਦਿ) ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕਰ ਕੇ ਉਪਯੁਕਤ ਬਿਜਲਈ ਪਰਿਪਥ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਦੁਆਰਾ ਬਿਜਲਈ ਸੰਕੇਤਾਂ ਨੂੰ ਇੱਛਤ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਬਦਲਣ (manipulation) ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਤਰ੍ਹਾਂ - ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਜੁਗਤਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ, ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਅਤੇ ਨਵੀਆਂ ਜੁਗਤਾਂ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣਆਦਿ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕੀ ਅਤੇ ਬਿਜਲਈ ਤਕਨੀਕੀ ਦਾ ਖੇਤਰ ਸਮਾਨ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦੋਨਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਤੋਂ ਵੱਖ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਪਰ ਹੁਣ ਨਵੀਆਂ - ਨਵੀਆਂ ਜੁਗਤਾਂ, ਪਰਿਪਥਾਂ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਦੁਆਰਾ ਸੰਪਾਦਿਤ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਹੋ ਜਾਣ ਨਾਲ ਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕਸ ਨੂੰ ਬਿਜਲਈ ਤਕਨੀਕੀ ਨਾਲ ਵੱਖ ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਵਜੋਂ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ਜਾਣ ਲਗਾ ਹੈ। ਇਸ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਬਿਜਲਈ - ਸ਼ਕਤੀ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਖੇਤਰਾਂ (ਪਾਵਰ ਸਿਸਟਮ, ਬਿਜਲਈ ਮਸ਼ੀਨਰੀ, ਪਾਵਰ ਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕੀ ਆਦਿ) ਨੂੰ ਬਿਜਲਈ ਤਕਨੀਕੀ ਦੇ ਅੰਤਰਗਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਘੱਟ ਬਿਜਲਈ ਸ਼ਕਤੀ ਅਤੇ ਬਿਜਲਈ ਸੰਕੇਤਾਂ ਦੇ ਤਰ੍ਹਾਂ - ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਰਤਨਾਂ (ਪ੍ਰਵਰਧਨ, ਫਿਲਟਰਿੰਗ, ਮਾਡਿਉਲੇਸ਼, ਏਨਾਲਾਗ ਨਾਲ ਡਿਜਿਟਲ ਕਨਵਰਸ਼ਨ ਆਦਿ) ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। Source: Wikipedia (pa)
Subject - wd:Q11650