Subject

photo credits: Wikimedia Commons

Filozofia (stgr. φιλοσοφία od: stgr. φίλος – „miły, ukochany” i stgr. σοφία – „mądrość”, tłumaczone jako „umiłowanie mądrości”) – różnie definiowany element kultury umysłowej. Obejmuje te krytyczne rozważania, które nie są oparte na wierze i nie należą do żadnej z nauk formalnych ani empirycznych. Bywa zaliczana do nauk i kontrastowana z naukami szczegółowymi. Czasem definiuje się ją: jako systematyczną refleksję nad podstawowymi problemami i ideami, dążącą do poznania ich istoty, a także do całościowego zrozumienia świata; przez wyliczenie – jako teorię bytu, poznania i wartości, czyli ontologię z metafizyką, epistemologię i aksjologię, a czasem też logikę i dialektykę. Zakres znaczeniowy filozofii ewoluował i w latach 20. XXI wieku pozostaje on wieloznaczny: w starożytnej Grecji, gdzie pojawił się po raz pierwszy, był on synonimem nauki; w średniowieczu filozofię kontrastowano z teologią, prawoznawstwem i medycyną, uznając za synonim sztuk wyzwolonych; najpóźniej w czasach nowożytnych filozofia zaczęła być kontrastowana z naukami empirycznymi, a czasem z nauką w ogóle. Filozofia wyłoniła się najpóźniej w starożytności, niezależnie na co najmniej trzech obszarach Eurazji: w basenie Morza Śródziemnego, na subkontynencie indyjskim oraz w Chinach, przez co wyróżnia się trzy tradycje filozoficzne: zachodnią i dwie wschodnie: indyjską oraz chińską. Ta pierwsza występowała nie tylko w Europie, ale również na innych obszarach kultury greckiej, hellenistycznej, rzymsko-bizantyjskiej oraz islamskiej. Nazwy pozostałych dwóch tradycji także opisują obszar tylko w przybliżeniu, ponieważ myśl indyjską – związaną z hinduizmem – rozwijano także w innych miejscach Azji, a idee chińskie dotarły też do innych obszarów Azji Wschodniej. Geograficzne granice tych filozofii zatarły się w epoce globalizacji. Filozofia wywarła wpływ na inne obszary kultury jak polityka, religia, sztuka i ściśle rozumiana nauka. Najpóźniej od XX wieku wpływowym filozofom przyznaje się nagrody opisane w osobnej sekcji. Source: Wikipedia (pl)

Subject -

Welcome to Inventaire

the library of your friends and communities
learn more
jesteś offline